ISO 22301 Belgesi Nedir?
ISO 22301 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi Nedir?
ISO 22301, işletmelerin olası kriz, felaket veya kesintiler karşısında faaliyetlerini sürdürebilmeleri için bir çerçeve sunan uluslararası bir iş sürekliliği yönetim sistemi standardıdır. Bu standart, şirketlerin risklere karşı dayanıklılığını artırarak operasyonlarını güvence altına almalarına yardımcı olur.
ISO 22301’in temel amacı, kuruluşların iş sürekliliğini sağlamak için stratejik bir yaklaşım benimsemelerini sağlamaktır. Standart, risk yönetimi kapsamında belirli kontroller ve önlemler içererek kuruluşların beklenmedik durumlara hazırlıklı olmalarına katkıda bulunur.
ISO 22301’in Temel İlkeleri
ISO 22301, sürekli iyileştirme döngüsünü (Planla – Uygula – Kontrol Et – Önlem Al) esas alarak kuruluşların iş sürekliliği yönetim sistemini etkin bir şekilde planlaması, uygulaması, izlemesi ve geliştirmesi için gereken gereklilikleri belirler.
Bu bağlamda, ISO 22301 şu temel unsurlara odaklanır:
- İş sürekliliği konusunda ortak bir bilgi tabanı oluşturmak
- Kuruluş içinde etkili bir iş sürekliliği politikası geliştirmek ve uygulamak
- Uluslararası en iyi uygulamalara uygun bir iş sürekliliği yönetim sistemi oluşturmak ve akredite edilmesini sağlamak
ISO 22301 Belgesi Nasıl Alınır?
ISO 22301 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi belgesini almak isteyen kuruluşlar, belirli aşamaları takip ederek sertifikasyon sürecini tamamlayabilirler. FUJICERT olarak, işletmelerin bu süreci başarılı bir şekilde yönetmesine destek sağlıyoruz.
ISO 22301 Sertifikasyon Süreci
- Başvuru ve Planlama
FUJICERT’e başvuru yapılmasıyla birlikte, iş sürekliliği yönetim sisteminin belgelendirilmesi için süreç planlaması gerçekleştirilir. - İş Sürekliliği Stratejisinin Geliştirilmesi
Kuruluş, iş sürekliliği stratejisini belirleyerek olası kesintilere karşı dayanıklılığını artırmak için gerekli planları oluşturur. - Dokümantasyon ve Uygulama
İş sürekliliği yönetim sistemine ait politika, prosedür ve talimatlar dokümante edilir ve kuruluş içinde uygulanmaya başlanır. - Eğitim ve Farkındalık Oluşturma
Çalışanlara iş sürekliliği yönetimi konusunda eğitimler verilerek farkındalık sağlanır ve süreçlerin etkin şekilde yürütülmesi sağlanır. - Değerlendirme ve Denetimi
FUJICERT uzmanları, kuruluşunuzun iş sürekliliği yönetim sistemini değerlendirerek ISO 22301 denetimine uyum sağlamanıza destek olur. - Belgelendirme ve Sürekli İyileştirme
Denetim sonucunda uygunluk tespit edilirseISO 22301 Sertifikası Sertifikalandırılan iş sürekliliği yönetim sistemi, düzenli gözden geçirme ve iyileştirme süreçleriyle sürekli olarak geliştirilmelidir.
FUJICERT olarak, ISO 22301 belgelendirme sürecinde uzman danışmanlarımızla işletmelere destek sunuyoruz. İş sürekliliğinizi güvence altına almak ve olası krizlere karşı hazırlıklı olmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
ISO 22301 Belgesinin Faydaları
ISO 22301 sertifikası, kuruluşların iş sürekliliği yönetim sistemini güçlendirmelerine ve kriz anlarında operasyonlarını sürdürebilmelerine yardımcı olur. İş sürekliliğini güvence altına almak isteyen şirketler için bu standart birçok avantaj sunar.
Kuruluş içinde iş sürekliliği bilincini geliştirerek, yönetim politikalarına entegre edilmesini sağlar.
Müşteriler, tedarikçiler, yatırımcılar ve diğer paydaşlar nezdinde kuruluşun krizlere karşı hazırlıklı olduğu konusunda güven oluşturur.
Hedeflere ulaşmak için net ve ölçülebilir performans göstergeleri belirlemeye yardımcı olur.
Kuruluşların karşılaşabileceği riskleri belirleyerek, fırsatları daha iyi değerlendirmelerine olanak tanır.
Arıza sürelerini minimize ederek operasyonel maliyetleri düşürür ve verimliliği artırır.
İşletmenin kritik varlıklarını, bilgilerini ve operasyonlarını güvence altına alır.
İş faaliyetlerinden doğabilecek yükümlülüklerin olumsuz etkilerini en aza indirir.
Mevcut ve gelecekte oluşabilecek tehditleri önceden belirleyerek bunlara karşı etkin bir strateji oluşturulmasını sağlar.
Olası bir olay sonrası dakikalar veya saatler içinde toparlanmayı mümkün kılar, operasyonel esneklik kazandırır.
Sözleşmelere uymama nedeniyle karşılaşılabilecek cezaların önüne geçerek, olası zararları en aza indirir.
Müşteriler ve iş ortakları nezdinde güvenilir bir kuruluş olduğunuzu kanıtlayarak, itibarınızı güçlendirir.
ISO 22301 sertifikası, işletmelerin yalnızca bugünkü değil, gelecekteki operasyonel sürekliliğini de güvence altına alarak, onları rekabette bir adım öne çıkarır.
ISO 22301 Standardını Kimler Uygulayabilir?
ISO 22301, kamu veya özel sektörde faaliyet gösteren, küçük ya da büyük fark etmeksizin her tür kuruluş tarafından uygulanabilir. Ancak küçük işletmeler açısından bu standardın gerekliliklerinin uygulanabilirliği konusunda bazı soru işaretleri oluşabilir.
Bu noktada dikkate alınması gereken bazı önemli hususlar şunlardır:
- Kuruluşların olası kriz senaryolarına karşı bir plan geliştirmemesi, faaliyetlerin askıya alınmasına, finansal kayıplara ve hatta tamamen kapanmaya neden olabilir.
- ISO 22301’in sunduğu yaklaşım, iş sürekliliğini sağlamak için mutlaka yüksek maliyetli önlemler gerektirmez. Küçük ölçekli işletmeler de bu sistemi uygulayarak riskleri minimize edebilir.
- İyi planlanmış bir iş sürekliliği yönetim sistemi, işletme maliyetlerini düşürerek süreçleri optimize eder ve operasyonel verimliliği artırır.
ISO 22301 Standardı Neleri Kapsar?
ISO 22301, iş sürekliliğini sağlamak için belirli kavramlar ve kriterler içeren kapsamlı bir yönetim sistemini tanımlar. Bu sistem, kriz veya felaket anlarında işletmelerin faaliyetlerine devam edebilmesi için gereken planlama, iyileştirme ve bakım süreçlerini kapsar.
ISO 22301 Kapsamındaki Temel Kavramlar
- İş Sürekliliği Yönetim Sistemi (BCMS)
İşletmelerin faaliyetlerini kesintisiz sürdürebilmesi için planlama, uygulama, izleme ve sürekli iyileştirme süreçlerini içeren sistemdir. - Maksimum Kabul Edilebilir Kesinti (MAO) ve Tolere Edilebilir Maksimum Kesinti Süresi (MTPD)
Bu iki kavram, bir işletmenin faaliyetlerini ne kadar süre boyunca kesintiye uğratabileceğini ve bu sürenin kabul edilebilir sınırlarını tanımlar. MAO (Maximum Acceptable Outage) ve MTPD (Maximum Tolerable Period of Disruption), şirketin faaliyetlerini aksatmadan dayanabileceği maksimum süreyi belirler. - İyileşme Süresi Hedefi (RTO – Recovery Time Objective)
Bir iş sürecinin veya sisteminin belirli bir kesinti sonrası yeniden işler hale gelmesi için gereken hedef süredir. RTO, kritik operasyonların ne zaman tekrar başlatılması gerektiğini belirlemeye yardımcı olur. - Kurtarma Noktası Hedefi (RPO – Recovery Point Objective)
İşletmenin bir kesinti sonrasında kabul edebileceği maksimum veri kaybını ifade eder. RPO, sistemlerin ne sıklıkla yedeklenmesi gerektiğini belirlemek açısından önemlidir. - İş Sürekliliği İçin Minimum Hedef (MBCO – Minimum Business Continuity Objective)
Bir şirketin kriz anında sürdürebilmesi gereken minimum hizmet seviyelerini ifade eder. İş Etki Analizi (BIA) ile belirlenen bu hedef, kesinti sırasında temel operasyonların nasıl devam ettirileceğini ortaya koyar.
ISO 22301, tüm bu unsurları kapsayarak işletmelerin kesinti sürelerini minimize etmelerini, kritik operasyonlarını güvence altına almalarını ve uzun vadede iş sürekliliğini sağlamalarını hedefler.
ISO 22301 Standardı İçin Gereklilikler
Bir kuruluş, ISO 22301 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi (BCMS) standardını uygulamak ve sertifikalandırmak istiyorsa, belirli belgeleri oluşturmalı ve süreçleri yönetmelidir.
ISO 22301 Sertifikasyonu İçin Zorunlu Belgeler
ISO 22301 standardına uyum sağlamak için aşağıdaki belgelerin hazırlanması gerekir:
- Yasal ve Düzenleyici Gereksinimler Listesi
Kuruluşun tabi olduğu tüm yerel ve uluslararası yasal gerekliliklerin belirlenmesi. - İş Sürekliliği Yönetim Sisteminin Kapsamı
Kuruluşun ISO 22301 kapsamındaki süreçlerini ve iş sürekliliği yönetiminin hangi alanlarda uygulanacağını tanımlayan doküman. - İş Sürekliliği Politikası
Kuruluşun iş sürekliliği ile ilgili taahhütlerini ve yönetim sisteminin temel ilkelerini açıklayan politika belgesi. - İş Sürekliliği Hedefleri
Kuruluşun belirlediği ölçülebilir iş sürekliliği hedefleri ve bu hedeflere ulaşmak için oluşturulan stratejiler. - Personel Yeterliliklerinin Kanıtı
İş sürekliliği süreçlerinden sorumlu personelin yetkinliklerini gösteren eğitim ve sertifikasyon kayıtları. - İlgili Taraflarla İletişim Kayıtları
İç ve dış paydaşlarla yapılan iletişimlerin ve bilgilendirmelerin kayıt altına alınması. - İş Etki Analizi (BIA – Business Impact Analysis)
Bir olayın kuruluş üzerindeki etkisini değerlendiren analiz raporu. - Risk Değerlendirme ve Risk Profili
İşletmenin karşılaşabileceği risklerin belirlenmesi ve risk profiline dahil edilerek analiz edilmesi. - Olay Müdahale Yapısının Oluşturulması
Krize müdahale edecek ekiplerin belirlenmesi ve sorumluluklarının tanımlanması. - İş Sürekliliği Planları
Kritik süreçlerin kesintisiz devam edebilmesi için oluşturulan iş sürekliliği senaryoları ve planları. - Kurtarma Prosedürleri
Olası bir kesinti durumunda operasyonları en kısa sürede geri döndürmek için uygulanacak adımları içeren prosedürler. - Önleyici Faaliyetlerin Sonuçları
Riskleri azaltmak için alınan önleyici tedbirlerin etkinliğini gösteren kayıtlar. - İzleme ve Ölçüm Sonuçları
İş sürekliliği performans göstergelerinin takibi ve değerlendirme sonuçları. - İç Denetim Sonuçları
İş sürekliliği yönetim sisteminin etkinliğini ölçmek için yapılan iç denetimlerin sonuçları. - Yönetim Gözden Geçirme Sonuçları
Üst yönetimin sistemin etkinliğini değerlendirdiği toplantılara ait kayıtlar. - Düzeltici Faaliyetler ve Sonuçları
İç denetimler veya olay sonrası yapılan düzeltici faaliyetlerin dokümante edilmesi.
ISO 22301 İçin Neden FUJICERT?
ISO 22301 belgelendirme sürecinde FUJICERT’i tercih etmenizin birçok nedeni var:
- FUJICERT, iş sürekliliği yönetim sistemleri konusunda geniş bilgi birikimine ve sektörel deneyime sahiptir.
- Her kuruluşun ihtiyaçlarına uygun, özelleştirilmiş iş sürekliliği yönetimi çözümleri sunar.
- FUJICERT desteğiyle verilen ISO 22301 sertifikaları, global düzeyde tanınır ve güvenilirliğinizi artırır.
- Belgelendirme süreci boyunca ve sonrasında, sisteminizin etkinliğini korumanız için kesintisiz destek ve danışmanlık hizmeti sunar.
İlgili Yönetim Sistemleri
ISO 22301, diğer yönetim sistemleri ile entegre bir şekilde çalışabilir. Aşağıda, ISO 22301 ile birlikte uygulanabilen diğer standartlar yer almaktadır:
- ISO 9001– Kalite Yönetim Sistemi
- ISO 14001– Çevre Yönetim Sistemi
- ISO 45001– İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi
- ISO 22000 – Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi
- ISO 27001 – Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi
- ISO 27701– Kişisel Veri Yönetim Sistemi
- ISO 13485 – Tıbbi Cihazlar Kalite Yönetim Sistemi
- ISO 50001 – Enerji Yönetim Sistemi
- ISO 10002 – Müşteri Memnuniyeti Yönetim Sistemi
- ISO 28001– Tedarik Zincirinde Güvenlik Yönetim Sistemi
- ISO 20252 – Pazar, Kamuoyu ve Sosyal Araştırma Yönetim Sistemi
- ISO 37001 – Yolsuzlukla Mücadele Yönetim Sistemi
- ISO 21001– Eğitim Kurumları Yönetim Sistemi
- ISO 20000– Bilgi Teknolojileri Hizmet Yönetim Sistemi
- GMP– İyi Üretim Uygulamaları Sertifikası
- GHP– Gıda Hijyen Sertifikası
- Helal Belgesi
- Sedex Belgesi
- BRC Belgesi
ISO 22301’i uygulamak isteyen şirketler, yukarıdaki dokümantasyon gereksinimlerini yerine getirerek sertifikasyon sürecine hazırlanabilirler. Entegre yönetim sistemleri ile birlikte ele alındığında, iş sürekliliği yönetimi daha güçlü ve etkin bir hale getirilebilir.